سلام خانم بلقیس سلیمانی

امیدوارم حالتان خوب باشد و قلم‌تان پایدار

کتاب “بازی عروس و داماد” تان را که خواندم، سوالی برایم پیش آمد؛ آن هم اینکه چطور می‌شود یک انسان این مقدار سوژه با موضوع مرگ و مُردن در ذهنش داشته باشد؟

یادم است در کلاس‌های داستان‌نویسی، تاکید می‌کردند یک دفترچه داشته باشیم و سوژه‌هایی که به ذهنمان میرسد را آنجا بنویسیم. هر سوژه و اتفاق جالبی که می‌بینیم یا حتی هر مکالمه و جمله قابل توجهی که می‌شنویم یا جایی می‌خوانیم؛ تا بعدتر بتوانیم در داستان‌هایمان از آنها استفاده کنیم. بعد از خواندن کتاب‌تان به ذهنم رسید شاید شا یک دفترچه داشته‌اید به نام “دفترچه مرگ” هر سوژه‌ای، داستانی، خاطره‌ای درباره‌ی مرگ می‌شنیدید آنجا یادداشت می‌کردید و بعد سر فرصت نشسته‌اید دستی به سر و روی آنها کشیده و بعضی را کمی شکل داده‌اید و منتشرشان کرده‌اید.

شاید هم می‌خواستید برای هر کدام یک داستان بلند بنویسید ولی فرصت نشده یا از این همه داستانِ مرگی خسته شده‌اید و رهایشان کرده‌اید و برای اینکه بقیه آدم‌ها و داستان‌نویس‌ها و فیلم‌نامه‌نویس‌ها بتوانند از سوژه‌هایتان استفاده کنند، آنها را در یک کتاب منتشر کرده‌اید؛ داستانک‌های خیلی کوتاه و نیمه کوتاه

داستانِ این کتاب هرچه که باشد، من از خواندن داستانک‌هایش و قلم روان و سلیس شما، لذت بردم و البته شگفت‌زده شدم. شگفت‌زده به همان علت که اول متنمم نوشته‌ام.

خدا قوت
حق نگهدارتان

در حیاط دانشگاه راه می‌رفتم یا در یکی از کلاس‌ها نشسته بودم، یادم نیست؛ گمانم تو خبرش را برایم آوردی؛ خبر درآمدن اسم‌مان برای عمره‌دانشجویی. چه ذوق و شوقی داشتیم برای رفتن. اسم محبوبه هم درآمده بود؛ از دانشگاه خودشان. محبوبه را در همایش سراسری قبل از سفر دیدیم. سه تایی کنار هم نشستیم. اعزام آنها یک هفته زودتر از ما بود. آخرین‌‌باری که محبوبه را دیدم، همان همایش بود. یک ماه بعد از سفرمان محبوبه پرکشید و رفت… و حالا بعد از سیزده سال، تو رفتی. تو هم مثل محبوبه بی‌خبر، ناگهانی، از سرطان لعنتی.
دیشب وقتی خواستم برایت نماز بخوانم، ذهنم رفته بود تابستان هشتاد و شش. مسجدالحرام؛ پشت مقام ابراهیم، با تو نماز طواف می‌خواندم. “دو رکعت نماز وحشت می‌خوانم به ثواب فاطمه بنت احمد” … نه، نه، نه … آخر مگر می‌شود؟ مگر می‌شود رفته باشی؟ چرا یکدفعه؟ چرا بی‌خبر؟ چرا مریضی‌ات را به ما نگفتی رفیق؟ چرا “رفیق” برایت نبودیم رفیق … آه …
‌
‌
داغ دوست سخت است؛ جان‌کاه است؛ جگرخراش است. داغ مادر سخت‌تر. دعا کنید برای خانواده‌اش، دو دختر ساداتِ کوچکش که در کودکی بی‌مادر شدند

خودم را رساندم بالای سرت!
می‌خواستم همه چیز را با چشمان خودم ببینم. ببینم تا باور کنم. می‌خواستم وقتی برای آخرین‌بار صورتت را به این دنیا نشان می‌دهند، ببینمت.
خودم را رساندم بالای سرت؛ نه بالای سر نه، بالای قبرت! هنوز نیامده بودی، هنوز نیاورده بودنت. زمین را کنده بودند برای میزبانی‌ات. برای تنِ بیست‌ساله‌ات.
نشستم سمت راست. با درماندگی نشستم و چشم دوختم به دومتر زمینی که پیش رویم بود؛ خالی. آماده‌ی در آغوش گرفتن تو.
پدرت نشسته بود بالای قبر. نگاه می‌کرد به خاکها، به قبر گود شده. به تنها دخترش که چند لحظه‌ی دیگر تمام میشد برایش. در ظاهر آرام بود؛ در ظاهر …‌
صدای لااله‌الاالله که آمد، دیدم سرش می‌رود و می‌آید. بالا می‌رفت و بعد محکم به زمین سیمانی بالای قبر می‌خورد. محکم، باشتاب. و خون بود که از پیشانی‌اش فواره می‌زد. دیگر حتی ظاهرش هم آرام نبود.
آمدی؛ آوردنت. سفیدپوش. مثل بیست روز قبلش که در مکه احرام بسته بودی.
برادرت رفت داخل قبر. در آغوشت گرفت و آرام روی خاک گذاشت و کفنت را باز کرد تا صورتت را روی خاک بگذارد. قیامتی بود آن بالا از شیون و گریه. مثل دوران مدرسه جمع شده بودیم دور هم و برایت قرآن می‌خواندیم. بهت‌زده و اشکریزان قرآن می‌خواندیم. آخر سنی نداشتی؛ سنی نداشتیم. تازه بیست و یک ساله شده بودیم. تازه دوستی‌هایمان داشت عمیق و واقعی میشد که تو رفتی.
آه محبوبه … محبوبه … محبوبه
دوازده سال است که رفته‌ای. رفته‌ای و هنوز وقتی از تو می‌نویسم، اشک میریزم. دوازده سال از شهریور هشتاد و شش گذشته است و من هروقت جوانی فوت می‌کند و دوستانش بی‌تاب می‌شوند، یاد تو می‌افتم؛ یاد رفتنت؛ یاد پدرت که شش ماه هم بدون تو نماند و رفت.
محبوبه، دلم برایت تنگ است دختر جان. دلم برایت تنگ است.

ممنون میشوم اگر دوستم را به صلواتی یا فاتحه‌ای مهمان کنید

یه پوشه‌ی قرمز دستش بود. وقتی اتفاق افتاد، پرت شد از دستش و افتاد کنار درخت؛ دیدم یکسری برگه‌ آچار که انگار روش یه چیزایی نوشته شده، ازش ریخت بیرون. گمونم معلمی، چیزی بود. چون رفتم جمِشون کردم، سوال و جواب و نمره بود.

_ فکر کنم قبلش خرید بوده. چون یه کیسه پارچه‌ای آبی هم داشت؛ از همین تبلیغاتی‌ها. همونجا کنار دستش افتاد. دو تا مِلون ازش قل خورد و رفت تا کنار باغچه. یکیشو دیدم یکی از همین آدمایی که اومدن تماشا، برداشت و برد. چند تا خیار هم وقتی رفتم بالا سرش، تو کیسه‌اش دیدم. چی شدن؟ نمی‌دونم والا؛ مگه مهمه؟

_ ما با بچه‌ها زدیم به بدن! حیف میشدن خوب. صلوات هم فرستادیم براش که راضی باشه. خوب چه میکردیم؟ می‌ذاشتیم کف خیابون می‌موندن خراب بشن؟ خانواده‌اش هم که دلِ خوردن اونارو نداشتن. یه ظرف غذا هم بود تو کیسه‌هه.موند همونجا،معصیت داشت دست بزنیم. آره بابا، حیف بود خیارا.اولین خیراتش شد قسمت ما؛ صلوات به روحش.

_ کیفشو خودم سریع برداشتم که گم‌وگور نشه. از این کیف سنتی قرمزا بود. وقتی شوهره اومد، با کیسه پارچه‌ای دادم دستش. بنده‌خدا مات بود. سخته خدایی؛ کی باورش میشه؟ یهوو وسط خیابون، صاف زنت بیفته بمیره!

_ من نشسته بودم رو نیمکت پارک. دیدم صحنه رو. یه زن چادری بود. آروم داشت راه می‌رفت. دستش یه کیسه آبی بود و یه پوشه قرمز. یه کیف هم رو دوشش. یهوو باد اومد؛ شدید ها! از اون بادا که شبیه طوفانه. اومدم بلند شم برم خونه که یکی از داربستای بالایی همین خونه نیم‌ساخته‌هه جدا شد! آقا دوثانیه هم نشد! انقدر که باد شدید بود. صاف خورد تو صورتش. با بادبزن که تا حالا خودتو باد زدی؟تندتند حرکت میکنه، این میله‌های سنگین به همون سرعت جدا شدن و صاف خوردن تو صورتش. من که میخکوب شدم سر جام! آخه مگه میشه؟؟ دو ثانیه پیش داشت راه میرفت، الان افتاده باشه کف خیابون؟

_ من تو مغازه‌ام بودم. باد که اومد، خواستم در رو ببندم تا باد نزنه بشکونتش که دیدم چی شد. دوییدم سمتش، که مثلاً کمک کنم. عمرا فکر نمی‌کردم همون لحظه تموم شده باشه کارش. اجل بود، اجل. باد بیاد، داربست کنده شه،بخوره بهت،در دم بفرستت اون دنیا، اجل‌‌ه دیگه!

پ‌ن:اینها می‌توانست مکالمات آدم‌های خیابانمان باشد؛ همین امروز عصر؛ وقتی از مدرسه برمی‌گشتم و باد شدید آمد.
همه این اتفاقات، وقتی باد آمد و ساختمان روبرویم را دیدم در ذهنم گذشت ولی
«مرگ به همین نزدیکی است»

صبح جمعه است. اسنپ گرفته‌ام از غرب تهران به قلهک.
سریع آماده شده‌ام و فراموش کردم کتابم را داخل کیفم بگذارم. موبایل هم کمتر از ده درصد شارژ دارد و باید تا برگشت نگهش دارم.
برای من که در مسیرها یا کتاب می‌خوانم یا مشغول موبایل میشوم، نبود هر دو با هم سخت است، آن هم برای مسیری نسبتاً طولانی.
نگاهم را به خانه‌های کنار اتوبان میدوزم تا حوصله‌ام سر نرود. ناخوداگاه دنبال پتو و فرش شسته شده بر بام‌ها هستم. تصویری نوستالژیک از اسفند. باید ب ذهنم یاد بدهم خانه‌ها دیگر ویلایی نیست و کمتر کسی می‌تواند و “می‌خواهد” در خانه فرش و پتو بشوید؛ نباید دنبالشان بگردد، آن هم روی خانه‌های برِ اتوبان همت و صدر.
گلدان‌های روی بالکن‌ها نظرم را جلب می‌کنند؛ گلدان‌های رنگ و وارنگ که خیلی‌هایشان خالی است و خشک شده. با خودم می‌گویم یادم باشد هفته آخر اسفند، سه گلدان سبز و سفید و قرمزی که “پتوسک”هایم را درونشان کاشتم، توی ایوان بگذارم؛ ریحان و شاهی هم بکارم. شاید امسال موفق شوم به نتیجه برسم، پارسال که نتوانستم و خراب شدند.
به رانندگی راننده توجه می‌کنم و به تمیز بودن و نبودن ماشینش تا نمره‌ام، منصفانه باشد. چند بار سبقت خطرناک می‌گیرد. بین خطوط هم حرکت نمی‌کند. اما ماشینش تمیز است و مرتب. همان ابتدا خواهش کردم گوشی‌ام را به شارژ ماشینش بزند و محترمانه قبول کرد؛ ولی خیلی بد رانندگی می‌کند. چهار از پنج باید بدهم.
به پل طبیعت میرسیم. سعی میکنم تمام آدم‌های روی پل را در چند ثانیه‌ای که فرصت دارم تا ماشین از زیر پل عبور کند، از نظر بگذرانم و نگاهشان کنم. نگاهم روی زوج جوانی که به نرده‌های پل تکیه داده‌اند و حرف می‌زنند، قفل می‌شود…
به طرح درس فردایم فکر میکنم. به کارهایی که قول داده‌ام انجام بدهم ولی فرصت نکردم و بدقول شده‌ام. به همه چیز فکر میکنم تا فرار کنم از فکر به جایی که دارم میروم؛ فکر به مصیبتی که برای دوستم افتاده و دو روز است همراهی‌ام می‌کند؛ فکر به اینکه چه باید بگویم و چه باید بکنم وقتی محیا را دیدم …
بگذریم. نمیدانم چرا به اینجا رسیدم. اصلا نمی‌خواستم این پست درباره فوت مادر دوستم باشد؛ میخواستم درباره سه ربعی بدون موبایل و کتاب بنویسم و کارهایی که کردم، ولی نشد؛ نتوانستم. ذهن که مدام روی موضوعی باشد، ناخودآگاه و مستقیم و غیرمستقیم به همان سمت میرود، حتی اگر نخواهی.

لطف میکنید برای مادر جوان دوستم فاتحه‌ای بخوانید و برای صبر دخترش، دعا کنید

بین مطالب وبلاگ میگردم به دنبال اربعین‌نوشت‌های امسالم؛ امسالی که پیاده روی اربعینش برایم متفاوت از سالهای قبل بود. بجای حرکت سه یا چهار روزه در طول مسیر، چهار روز رفتیم در موکب شباب امیرالمومنین مستقر شدیم و سعی کردیم در کارهای موکب و پذیرایی از زوار کمک کنیم.

موکبی که هرسال وقتی به عمود ۱۰۴۱ میرسیدیم سراغ صاحبش، سیدهادی را میگرفتیم و بین زوار و خدام پیدایش میکردیم و صدایش میکردیم و چهره خندان و مهربانش بود که پذیرایمان بود.
امسال اما چهار روز در موکب بودیم؛ چهار روز آنجا زندگی کردیم و میگفتیم سالهای دیگر هم ان شالله همین برنامه را پیش میرویم و می آییم موکب و چند روز میمانیم و باقی راه تا کربلا را پیاده میرویم.

چه میدانستیم که اربعین سال بعد، سیدهادی نیست؛ چه میدانستیم سال بعد سیدهادی به اجداد طاهرینش پیوسته؛ چه میدانستیم دیگر نیست تا از سرد شدن آب وضوخانه زنانه تا ریزترین کارهای موکب را به خودش بگوییم و او بین انبوه کارهایی که آن روزهای شلوغ داشت، جوابمان را بدهد و غر نزند که خودتان حلش کنید.

نمیدانم اگر باز هم سفر اربعین قسمتمان شود، وقتی به عمود ۱۰۴۱ میرسیم، چه باید کنیم! کجا برویم؟ به که بگوییم از طویرج برایمان سفارش میوه دهد؟ کجا میوه های نذری را پخش کنیم؟ از چه کسی خداحافظی کنیم و بگوییم کربلا ان شالله میبینیمتان؟
…

ان شالله با اجداد طاهرینشان که عمرشان را در راه خدمت به آنها سپری کردند، محشور شوند و در روز حساب خوش روزی باشند، مثل مراسم تشییعشان که نصیب و قسمت هرکسی نمیشود؛ تشییع در قم و حرم حضرت معصومه، تشییع در بین الحرمین و حرم امام حسین علیه السلام و حضرت ابوالفضل، تشییع در نجف و حرم امام علی علیه السلام و در آخر آرمیدن در کنار امیرالمومنین … طوبی له

پ‍ن: سیدهادی شیرازی، یکی از مبارزین انتفاضه عراق علیه صدام بود و از راه اندازان پیاده روی نیشابور تا مشهد در زمان حکومت صدام و منع پیاده روی اربعین در عراق و از راه اندازان مجدد پیاده روی نجف به کربلا بعد از سقوط صدام

اگر توانستید نماز لیله الدفن بخوانید برای سیدهادی ابن سیدمحمدعلی

 پاییز را دوست ندارم. پاییز برایم نماد خزان و از بین رفتن زندگی و طبیعت است، چطور می‌شود دوستش داشت؟ مثلا مگر می‌شود مرگ‌ی که حیات را از بین میبرد و زندگی را تارومار میکند، دوست داشت؟ مگر وقتی به زندگی دوباره بعدش فکر کنیم؛ یعنی همان بهار و طراوت و دوباره از سر گرفتن زندگی. وگرنه پاییز سردِ خزان‌زده‌ی بی‌روح، که خیلی از آدم‌ها بخاطر هوایش کسل هستند و بی‌حوصله، پاییزی که خورشیدش هم حتی حوصله تابیدن و زندگی ندارد، به تنهایی، دوست داشتنی است؟

من پاییز را، زرد و نارنجی و قرمز شدن برگ‌ها را، ریختن‌شان را، صبح‌های ابری بی‌رمقش را دوست ندارم مگر وقتی فکر می‌کنم بعد این پاییز بهاریست.

امروز اول زمستان بود؛ بخاطر نزدیک شدن زمین به بهار، صبح امروز را جشن گرفتم با یک صبحانه خوب. از امروز  روزهای تقویم را یک به یک خط میزنم تا رسیدن به بهار؛ تا سلامی دوباره به حیات و زندگی