![]() ![]()
برکت مالمان میرود
این سه مورد، مواردی بود که در این چندوقت با آنها مواجه شدم و موقع نوشتن این یادداشت به یادم آمدند. احتمال خیلی زیاد( و البته متاسفانه) موارد بیشتری مانند اینها وجود دارد و با آنها روبرو میشویم. اگر اسم این نوع معاملات دزدی نباشد، دروغ و گول زدن مشتری که هست! یادم است در فقه بابی داشتیم به اسم متاجر و احکام معاملات، مباحثی داشتیم به اسم خیار تدلیس، خیار غبن، خیار عیب؛ احتمالا مثل حافظهی من که تعریف کامل و دقیق آنها را فراموش کرده و فقط هاله و معنی اندکی از هرکدام را به یاد دارم، بازار خرید و فروشمان هم اینها را و صداقت و راستگویی را فراموش کرده! پ ن: دوستی داشتم که پدرش از نوجوانی وارد بازار و کسب و کار شده بود، الان تاجر موفقی است، از قول پدرش تعریف میکرد که آن زمانها (نوجوانی پدرش) هرکس که میخواست وارد بازار کسب و کار شود اول کتاب مکاسب شیخ انصاری و باب متاجر لمعه را باید میخواند و با تمامی احکام و قوانین خرید و فروش آشنا میشد و بعد کارش را شروع میکرد. نویسنده: سيده فاطمه مطهری - ساعت ۱۱:۵۴ ق.ظ روز ۰۹ شهریور ۱۳۹۵ | دیدگاه (۸) ![]() بعضی از آدمها خیلی از اوقات دربارهی موضوعی که اطلاع کاملی از آن ندارند، اظهار نظر میکنند؛ خیلی وقتها خودشان میدانند که اطلاعاتشان ناقص و نیمه است ولی باز هم به اظهارنظرشان ادامه میدهند. گاهی اوقات از ناقص بودن اطلاعاتشان خبر ندارند و فکر میکنند همین که میدانند و اطلاع دارند، درست است و همهی واقعیت؛ اشتباه بودن اطلاعات را از این مقوله و نوشته جدا کنید که بحث ما سر این موضوع نیست. دلیلِ این ناآگاهی و کمآگاهی خیلی اوقات بخاطر حجمِ گستردهی اطلاعاتیست که انسان با آنها مواجه میشود و به همین خاطر حوصلهی خواندن و شنیدن بیشتر و دقیق دربارهی آن موضوع را ندارد، دلیلهای دیگری مثل عدمِ علاقه، بیحوصلگی و تنبلی، بیهوده و مسخره دانستن آن موضوع و …نیزمی توانند در این مساله دخیل باشند. حالا شما تصور کنید یک دانشآموز مسلمان را که خیلی از مسائل و احکامِ دینی را در مدرسه یاد گرفته و آموزش دیده است ولی به یکی از دلایلی که بالا نوشتم، آنها را در حدِ یک تعریف و جمله یاد گرفته و دنبالِ بیشتر دانستن دربارهی آن موضوع نبوده و وقتی وارد جامعه شده و با یکی از مصداقهای آن موضوع مواجه شده، آن مصداق را با تعریفِ ناقصی که در ذهنش داشته میبیند و دربارهاش نظر میدهد، سخنرانی میکند، کتاب مینویسد، فیلم میسازد، حکم میدهد و …. نمونهی مطلبی که نوشتم را در جامعه بسیار مواجه شدیم، مثلا کسی که از امربمعروف و نهی از منکر فقط یک تعریفِ “دعوت و امر دیگران به کارهای خوب و منعشان از کارهای بد و غیرشرعی” را یاد گرفته است و بر مبنای همین تعریف، عمل میکند و هیچ وقت شرایط این دو فروع دین را نپرسیده ونخوانده است و نمیداند کجا این دو امر واجب میشود و کجا نه! یا مثلا کسی که معنی دقیق “ریا” را نمیداند و هرجائی خودش تشخیص داد، از آن استفاده میکند؛ همچنین مصداقتراشی برای غیبت و تهمت از همین مقوله است. یکی از نمونههایی که در محیط مجازی چندمورد با آن مواجه شدمام مصداقیابی برای واژهی احتکار بود در مورد خرید و فروش دامنههای اینترنتی! در دنیای مجازی برای داشتن یک سایت یا وبلاگِ مستقل باید دامنه یا همان دامین خریداری کنید؛ قیمتِ دامینهای داخلی (ir) در حدود هشت هزار تومان است و دامینهای خارجی (com , net , org ) در حدود چهل هزار تومان. هر دامین با دیکتهی خاص خودش تنها یکبار و به یک نفر فروخته میشود و اگر شخص دومی خواستار همان دامین باشد، باید از خریدار اول، درخواست فروشِ دامین را بکند. مثلا دامنهی vaadi.ir به من فروخته شده و شخصِ دیگری نمیتواند مالک این دامنه شود مگر اینکه من حاضر به فروش این دامنه به آن شخص شوم. همین موضوع باعث شده است بعضی از آدمها به خرید کلی دامنههای اینترنتی بپردازند و آنها را بدون استفاده نگاه دارند تا زمانی که مشتریای برای آن دامین پیدا شود، قیمتی چند برابر قیمت اولیهی آن به مشتری پیشنهاد دهند؛ یا اینکه دامنه را خریداری می کنند نه به منظور گران تر فروختن آن، ولی اگر برای دامنهشان مشتری پیدا شد، آن را به چند برابر قیمت میفروشند بعضی از افراد فعال فضای مجازی این موضوع را، خصوصا مورد اول، مصداق احتکار و گرانفروشی میدانند و در سایتها و نوشتههایشان این موضوع را بیان کردهاند. برای مشخص شدنِ این موضوع به نظرم بهتر است تعریف فقهی “احتکار” را بیان کنیم: احتکار در لغت به معنای نگهداری طعام به انتظار گران شدن آن را گویند. در اصطلاح فقهی نیز احتکار عبارتست ازحبس گندم، جو، خرما، کشمش و روغن حیوانی و[خودداری] از فروش آنها. با همین معنی شاید تکلیف موضوع مورد بحث ما مشخص باشد ولی برای اطمینان بیشتر و چون نظرات مراجع ممکن است متفاوت باشد، این موضوع و سوال را از سایتهای مراجع مختلف پرسیدم: پاسخهایی که دریافت کردم: (روی عکسها کلیک کنید تا تصویر را بزرگ ببینید) از نظر آقای خامنهای و آقای صافی این مورد اصلا مصداق احتکار نیست و مانعی ندارد، از نظر آقایان سیستانی و مکارم نیز نباید با قوانین و مقررات جامعه مخالف باشد که من قانونی دراینباره ندیده ام. امیدوارم دوستان، قبل از مطالعه و سوال از مرجع تقلیدشان، حکم و فتوای فقهی ازخودشان صادر نکنند. برای سایت مراجع دیگر نیز ایمیل فرستادم ولی پاسخی دریافت نکردم. بازنشر در: تریبون آیه الله خامنهای، آیه الله سیستانی، آیه الله صافی، آیه الله مکارم، احتکار، احتکار دامین، حکم فقهی، خرید و فروش دامین، دامین ir، فتوا، فقه، مراجع نویسنده: سيده فاطمه مطهری - ساعت ۹:۳۰ ق.ظ روز ۳۱ تیر ۱۳۹۲ | دیدگاه (۱۲) ![]() چندوقت قبل، با یکی از دوستانم صحبت از وقت نماز عشا شد؛ دوستم معتقد بود تا اذان صبح میتوانیم نماز عشا را بخوانیم و من معتقد بودم فقط تا نیمهشب میتوانیم بخوانیم و بعدش نماز قضا میشود. به دنبال جواب قطعی سایتهای مراجع را بررسی کردم و نظرات آنها را درآوردم؛ نظرات مختلف بود و البته همه مراجع در حالت اختیار بعد از نیمهشبشرعی نماز را قضا میدانستند. امام خمینی: آیه الله خامنهای، آیه الله سیستانی، آیه الله صافی، آیه الله مکارم، آیه الله نوری همدانی، آیه الله وحید خراسانی، امام خمینی، اوقات نماز، حکم فقهی، فتوا، فقه، مراجع، وقت نماز عشا نویسنده: سيده فاطمه مطهری - ساعت ۸:۰۰ ق.ظ روز ۰۹ مهر ۱۳۹۱ | دیدگاه (۱۸) ![]() حضور زنان در عرصهی رسانه در قالب مجریگری برنامههای مختلف، یکی از شاخصترین انواع حضور رسانهای زنان است. برنامههای متنوعی که در صدا و سیما پخش میشوند، از برنامههای کودک گرفته تا برنامههای مهمانمحور، نمود حضور اجتماعی زنان ایرانی میباشد. در این میان پوشش این زنان در برنامههای مختلف یکی از ابعاد قابل بررسی این حضور است. انتخاب رنگ و مدل پوشش، بسته به نوع برنامه و مخاطبانش شکل میگیرد. مخاطبانی که گاه کودکان میباشند و گاه یک برنامهی اجتماعی و یا سیاسی. آنچه که در صدا و سیمای جمهوری اسلامی قابل توجه است، تنوع و تفاوت نوع پوششهای استاندارد در هر شبکه است. این تفاوت به خصوص در شبکههای برونمرزی جمهوری اسلامی از جمله العالم، پرستیوی و آیفیلم مشهودتر است. پوشش در این شبکهها به نحویست که شاید گاه، عنوان حجاب اسلامی را نتوان بر آنها گذاشت. این شبکهها که با هدف پخش برنامه به زبانهای عربی و انگلیسی آغاز به کار کردهاند و در اصل شبکههایی ماهوارهای و برونمرزی هستند، بر روی آنتنهای دیجیتال درونمرزی نیز قابل دریافت می باشند و علاوه بر موفق بودن و جذب بینندگان زیاد در بین کشورهای دیگر، بینندگان زیادی نیز در داخل کشور پیدا کرده اند؛ به خصوص شبکهی آیفیلم، ایرانیان زیادی را به بهانه تماشای سریالهای قدیمی و پخش شده در سالهای گذشته پای تلویزیون نشانده است. شبکه آیفیلم به خوبی توانسته جایگاه ویژهای بین صدها شبکه ماهوارهای پخش فیلم و سریال در بین خانوادههای مسلمان و عربزبان پیدا کند. این جایگاه خوب، به واسطهی نوع پوشش زنان فیلمها و همچنین مضمون داستانها و عدم ِ داشتن صحنههای غیر اخلاقی در آنها است. این شبکه که به صورت بیست و چهار ساعته به پخش برنامه می پردازد در بین فیلم و سریالهایش از مجریهای خانمِ عربزبانی برای معرفی فیلمها و بازیگران و همچنین خواندن پیامکهای ارسال شده توسط بینندگان و اجرای مسابقهها استفاده میکند، مجریانی که سابقه حضورشان در صدا و سیمای جمهوری اسلامی بی سابقه است. نوعِ پوشش مجریان آیفیلم عموماً با رنگهای بسیار شاد و روشن، بعضاً مانتوهای کوتاه و تنگ و نامناسب برای یک بانوی مسلمان است. همچنین است نوع ِ صحبت کردن و حرکات دست و بدن آنها. این در حالیست که لباسها و حرکاتی که در این شبکه از مجریان آن دیده میشود اگر توسط یکی از مجریان شبکههای داخلی دیده شود، ممکن است به اخراج آن مجری بینجامد و سیلِ عظیمِ انتقادات به صدا و سیما را به دنبال داشته باشد. پرسشی که در این میان مطرح است این است که آیا پوشش و حجاب اسلامی، تعریف و مصداقی معیار و استاندارد دارد؟ آیا میتوان به صرف اینکه یک پوشش در میان مردم یک کشور مرسوم است، آن را شرعی و اسلامی پنداشت؟ و همچنین آیا حجاب و عفت زنان مسلمان فقط در پوشش و نوع و طرز لباس پوشیدن آنها خلاصه میشود یا رفتار و طرز صحبت آنها نیز باید نماد یک زن مسلمان باشد؟ آیفیلم، پوشش، حجاب، حجاب و عفاف، حضور اجتماعی زنان، رنگ حجاب، زن، زن بودن، زنان، زنان در اجتماع، صدا و سیما، عفاف نویسنده: سيده فاطمه مطهری - ساعت ۴:۴۶ ب.ظ روز ۱۰ خرداد ۱۳۹۱ | دیدگاه (۰) ![]() وَإِذَا حُیِّیْتُم بِتَحِیَّهٍ فَحَیُّواْ بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا إِنَّ اللّهَ کَانَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ حَسِیبًا و چون به شما درود گفته شد، شما به صورتی بهتر از آن درود گوئید یا همان را در پاسخ برگردانید سوره مبارکه نساء آیه ۸۶ یادم میاد یکی از معلمهای دبیرستان، این آیه را برامون خوند و گفت وقتی یکی بهتون میگه “سلام” در جواب باید مثلا بگید “سلام علیکم” یا همان “سلام” را بگید؛ وقتی یکی بهتون گفت “سلام علیکم” شما بگید “سلام علیکم و رحمه الله” یا بگید “سلام علیکم” یا “علیکم السلام” نمیتونید در جواب بهش بگید “سلام” باید جوابِ سلام یا مثل خودش باشه یا به صورتی بهتر. خدا حسابرس دقیقه؛ حتی همین الان که من این مطلب را اینجا نوشتم، برای آن معلم من، که اصلا یادم نیست کی بود و اسمش چی بود، ثواب مینویسه. نویسنده: سيده فاطمه مطهری - ساعت ۱:۲۹ ق.ظ روز ۱۰ فروردین ۱۳۹۱ | دیدگاه (۳) ![]() برای پایاننامهام دنبال یک کتابم؛ زبدهالبیان. یک کتاب درباره آیاتالاحکام که به زبان عربی نوشته شده. در نت سرچ کردم و به این مطلب رسیدم که قرار بوده تا آخرِ شهریور امسال ترجمه فارسیش به بازار بیاد. نسخه الکترونیکی کتاب را روی نرمافزار جامعفقهاهلبیت داشتم ولی برای مراجعه دائمی و زیاد ترجیح میدم نسخه چاپی و کاغذی کتاب را داشته باشم و برای همین به امید پیدا کردن نسخه عربی کتاب رفتم انقلاب. تقریباً مطمئن بودم که نسخه فارسیش را پیدا نمیکنم و برای همین از همان اول سراغِ نسخه اصل و عربی را گرفتم. سراغ انتشارات درسی که اصلا نرفتم چون میدونستم کتابیه که ممکنه حتی اسمش به گوش خیلیها نخورده باشه و داشتن چنین کتابی فقط مختص بعضی از انتشاراتیهاست. سراغ همان چند تا انتشارات و مغازهای که فکر میکردم ممکنه کتابی با موضوع “آیاتالاحکام” داشته باشند رفتم، ولی فروشندگان یا اصلاً اسمش را نشنیده بودند یا چنین کتابی را نداشتند. از هرکدامشان هم که پرسیدم چنین کتابی را کدام انتشارات میتونم پیدا کنم، هیچکس جوابِ مشخصی بهم نداد. زبدهالبیان کتابیه که آیاتی که در قران درباره موضوعات فقهی بیان شده است را بررسی میکنه و تقسیمبندیهای کتاب هم تقریبا مشابه تقسیمبندی کتاب های فقهی است مثل کتاب الصلاه، کتاب الطهاره و … ولی پیدا کردن چنین کتابی در پایتخت یک کشور مسلمان خیلی سخته. کتابی که در زمینه ایات قران نوشته شده. مساله این کتاب را میذارم کنار و پیدا نکردنش را به پای این میذارم که کتاب خیلی معروفی نیست و ممکنه در بین دانشجوها و حتی اساتید معارف هم ناشناخته باشه! و موضوع را کمی کلیتر نگاه میکنم. کتابهایی که در حوزه دین و علوم دینی در سالهای قبل نوشته شده؛ برای پیدا کردن چنین کتابهایی که محتوی علوم دینی دارند و توسط علما و نویسندگان سالها و قرنهای قبل نوشته شدهاند، انتشارات و موسسه خاصی وجود دارد؟ خیلی از این کتابها منبع اصلی و مهم علوم دینی هستند ولی پیدا کردن آنها گاهی به اندازه سختی نوشتنشان توسط نویسنده با امکانات محدود زمان قدیم میشود! یادم هست چند سال پیش هم مقالهای مینوشتم که باید یکی از کتابهای فیض کاشانی را بررسی میکردم، کتابخونهای نبود که برای پیدا کردن این کتاب سر نزنم و آخر نسخه الکترونیکیاش را فقط تونستم پیدا کنم. یکی از کتاب های شیخ صدوق را هم برای همان مقاله میخواستم که فقط نسخه سنگیاش در کتابخانه مجلس بود و بس! وقتی در خیابان انقلاب و بین انتشاراتیها میچرخیدم و سراغ کتاب م را میگرفتم، این سوال مدام در ذهنم بود که یعنی انتشارات خاصی برای چاپ این آثار و کتب در ایران و جمهوری اسلامی نداریم؟ مسلماً داریم و من از بودنشان خبر ندارم. یا در تهران شعبه ندارند و در قم یا مشهد مستقر هستند، گفتم بنویسم اینجا، شاید کسی بداند انتشارات خاصی در جمهوری اسلامی این نوع کتابها را چاپ میکند یا خیر؟ اصلا نیازی به چاپ مجدد این کتب داریم یا نه؟ این کتابها باید در همان نسخههای سنگی و خطی بمانند و بروند در موزه! دانشجو و طلبههای امروزی چه نیازی به کتب چند قرن پیش دارند؟! آیات الاحکام، کتاب، کتابخانه سپهسالار، کتابخانه مجلس شورای اسلامی، کتابفروشی انقلاب، کتب علوم دینی، نسخ خطی نویسنده: سيده فاطمه مطهری - ساعت ۱۰:۵۵ ق.ظ روز ۲۹ آذر ۱۳۹۰ | دیدگاه (۱۳) ![]() در همه اینها (از بین رفتن تحریفات در عزاداریها) مردم مسئولند. یعنی شما مردمی که در روضه خوانیها شرکت میکنید، هیچ خیال نمیکنید که در این قضیه مسئول هستید، بلکه فکر میکنید که مسئول فقط گویندگان هستند. دو مسئولیت بزرگ مردم دارند، یکی اینکه نهی از منکر بر همه واجب است. وقتی میفهمند و میدانند که اغلب هم میدانند که دروغ است ، نباید در آن مجلس بنشینند که حرام است و باید مبارزه کنند. و دیگر از بین بردن تمایلی است که صاحب مجلسها و مستمعین به گرم بودن مجلس دارند و به اصطلاح مجلس باید بگیرد، باید کربلا شود. روضهخوان بیچاره میبیند که اگر هرچه میگوید راست و درست باشد آنطور که شاید و باید مجلس نمیگیرد و همین مردم هم دعوتش نمیکنند، ناچار یک چیزی اضافه میکند. مردم باید این انتظار را از سر خودشان بیرون کنند و با رفتارشان آن روضهخوانی را که میمیراند و مجلس را کربلا میکند تشویق نکنند. کربلا میکند یعنی چه! مردم باید روضه راست بشنوند تا معارفشان، سطح فکرشان بالا بیاید و بدانند که اگر روحشان در یک کلمه اهتزاز پیدا کرد، یعنی با روح حسینبنعلی هماهنگ شد و در نتیجه اشکی ولو ذرهای، از چشمشان بیرون آمد واقعا مقام بزرگی است. اما اشکی که از راه قصابی کردن از چشم بیرون بیاید اگر یک دریا هم باشد ارزش ندارد. شهید مطهری/ حماسه حسینی/ جلد دو/ صفحه ۶۲ و ۶۳ نویسنده: سيده فاطمه مطهری - ساعت ۱۰:۳۷ ق.ظ روز ۱۸ آذر ۱۳۹۰ | دیدگاه (۱۹) ![]() |